De tijd waarin alleen monniken bepalen hoe we het boeddhisme moeten beoefenen is voorbij. Mensen uit verschillende gebieden van de samenleving – onderwijs, wetenschap en bestuur – zouden moeten samenkomen om de heropleving van het boeddhisme in onze moderne tijd te bespreken.
De leer van de Boeddha kent twee niveaus: dat van de wijsheid en dat van de passende middelen, of, met andere woorden, het begrijpen van waarheid en het praktisch handelen in het hier en nu.
‘Wijsheid’ verwijst naar de kennis van causaliteit, of leegte, ‘passend’ verwijst naar niet-gewelddadig handelen, ofwel het toepassen van mededogen.
Wat is leegte? Het is het inzicht dat alle verschijnselen moeten worden begrepen als wederzijds afhankelijk. Niets ontstaat zonder oorzaak.
Dit is tegengesteld aan het christelijke geloof in een goddelijke schepper. In het boeddhisme begrijpen we dat alles tot stand komt door oorzaak en gevolg. Geluk, lijden, en alle verschijnselen ontstaan door specifieke oorzaken. Alles komt niet uit zichzelf voort, maar uit een oorzaak.
Causaliteit verwijst naar het feit dat alles onderling afhankelijk is. Leegte is niet niets; het betekent dat alles bestaat binnen causaliteit. “Alles is van nature leeg” en staat niet op zichzelf, maar bestaat bij de gratie van onderlinge afhankelijkheid.
In het boeddhisme zijn zowel de wijsheid van de leegte als de toepassing van mededogen van belang. Mededogen en vriendelijkheid vormen de essentie van het boeddhisme.
Leave a Reply